سه‌ره‌تا :
لوقمانی حه‌كیم ئامۆژگاری كوڕه‌كه‌ی ئه‌كات وئه ڵێ :-
لوقمانی حه‌كیم كێیه؟
لوقمانی حه‌كیم پیاوێكی ره‌ش پێسی كۆیله بوه خوای گه‌وره سه‌رپشكی كردوه له نێوان دانایی و پیغه‌مبه‌رایه‌تی پی فه‌رموو كامه‌یان هه‌ل ئه‌بژێری ئه‌ویش فه‌رموویه‌تی دانایم ئه‌وێت.
كاتێك لوقمانی حه‌كیم گه‌وره بو(داود سلامی خوای گه‌وره‌ی لێبێت)
پێی گه‌یشت وه پێی فه‌رموو:-چۆنه تا ئیستا ژیریه‌كه‌ت وه‌كو خۆی ماوه؟
ئه‌ویش وه‌لامی دایه‌وه وفه‌رمووی:
قسه‌له‌شتێكدا ناكه‌م په‌یوه‌ندی به‌منه‌وه نه‌بێت،
زور له‌خۆم ناكه‌م بوكارێك كه‌پێویستم پێ نه‌بێت.
كه‌سێتی لوقمانی حه‌كیم
لوقمانی حه‌كیم ئامۆژگاری كوڕه‌كه‌ی ئه‌كات وئه ڵێ :-
كوڕی شیرینم گیانه‌كه‌م
هه‌زارحكمه‌ت و په‌ند فێربووم له‌ژیانمدا،له‌وهه‌زاره‌ش چوار سه‌د دانه‌م هه‌ڵبژارد
وه له‌وچوارسه‌ده‌ش هه شت دانه‌م هه‌ڵبژارد كه هه‌رچی خێروبه‌ره كه‌ت وپیاوه‌تی وِ
گه‌وره‌یی یه له‌و هه‌شته دا كۆ كراوه‌ته‌وه :
دووشت هه‌رگیز له‌بیرت نه‌چن
1-خوا 2- مردن
دووشتیش هه‌میشه له‌بیرت بچن
3-چاكه‌یه‌ك له‌گه‌ڵ كه‌سێ كردوته
4-كه سێك خراپه یه‌كی له‌گه‌ڵ كردبی
چوارئامۆژگارییه كه‌ی تریش ....................
5- له كۆڕێكدا دانیشتی ئاگات له زمانت بێت
6-له سه‌ر سفره‌ش ئاگات له سكت بێت
7- كه ر ِۆشتیته ماڵێك چا وت بپا رێزه
8-كه وه‌ستایت بۆ نوێژه‌كه‌ت ئاگات له دڵت بێت
----------------------------------------------------
له 24-3-2011 دا مامۆستا طاهر بامۆكی له فارسییه وه كردویه به كوردی
((هه ڵه بجه))
ئامۆژگاریه کانی لوقمان بۆ کوڕه که ی
1- کووڕم هیچ که س و هیچ شتێک نه که یت به شه ریکی خوا !
2- له گه ڵ باووک و دایکت باشترین ڕه فتارت هه بێت !
3- بزانه هیچ شتێک شاراوه نیه لای خوای گه وره !
4- نوێژ به وو شێوه یی که شایسته یه بیکه !
5- په ند و ئامۆژگاری خه ڵکه کان فه رامۆش نه که یت !
6- له به رابه ر ناسۆریه کان خاوه ن سه بر به !
7- پشت مه که خه ڵکی وه ئیهمالیان مه که !
8- به ته که بوور له گه ڵ خه ڵک ره فتار و مه عامه له مه که !
9- له ڕۆشتن دا مه یانه ڕه ووه سه ت به !
10- هاوار به سه ر که س مه که وه ئارام قسه بکه !
11- له ڕێگای ئه سماء وسیفات خوایی گه وره به جوانی بناسه !
12- که یه کێک ئامۆژگاری ده که یی خۆت عه مه لی پێ بکه !
13- به ئه ندازه قسه بکه !
14- حه قی خه ڵک به جوانی بده !
15- ڕاز وسڕکانت لایی خۆت هه ڵگره !
16- له کاتی دژواری ژیان براده ره که ت ئیمتیحان که !
17- به نه فع و زیان براده ره که ت ئیمتیحان که !
18- له گه ڵ خراپ و جاهیلان دامه نیشه !
19- له گه ڵ بیرمه ند و عالیمان هاوڕێ به !
20- له وه رگرتنی کاری چاک جدیی به !
21- باوه ڕ مه که به کوورت فیکران و لاوازان !
22- مه شوه ره ت بکه له گه ڵ عاقڵانی ئیماندار !
23- ووته یی مه عقول له گه ڵ ده لیل بڵێ !
24- ڕۆژانی گه نجی و جه حێڵی به فرسه ت بزانه !
25- هه م پیاوی دونیا به هه م پیاوی ئاخیره ت به !
26- هاوڕی و خزمان به ڕیزه وه وه رگره !
27- له گه ڵ دۆست و دوژمن به ئیخلاق به !
28- هه بوونی باووک و دایکت به فرسه ت بزانه !
29- مامۆستاکه ت وه ک باووک و داکت خۆش بوێت !
30- سه رفیکه که متر له ده رامه ده که ت !
31- له هه موو ئمورێکدا مه یانه ڕه وو به !
32- گوزه شت و جوامێری پیشه ت بێ !
33- تا ده توانی له گه ڵ میوان دا میهره بان به !
34- له مه جلس و ڕێ کردن چاو و زمانت له گوناه بپارێزه !
35-پاکی و نیزافه ت له بیر نه که یت !
36- هیچ کاتێک دۆست و براکانت ته رک مه که !
37- کووڕه کانت فیری عیلم و دینداری که !
38- سواری و تیرئه ندازی فێر به !
39- بۆ هه موو کارێک له ده ست و پێی ڕاسته وه ده ست پێ که !
40 له گه ڵ هه ر که سیک قسه ده که یی به ئه ندازه ی ده رک و فه همی قسه بکه !
41- له کاتی قسه کردندا مه تین و ئارام به !
42- خۆت ڕابهینه له سه ر که م ووتن و که م خواردن و که م خه ووتن !
43- ئه وه یی بۆ خۆت به په سه ندی نازانی بۆ که سی که به په سه ندی مه زانه !
44- هه ر کارێک ده که یت به عیلمه وه بیکه !
45- که شتێک نازانی مه به به مامۆستا بۆ فێر کردن !
46- سڕی خۆت مه ده ده ستی لاوازان و منداڵان !
47- چاوو گێڕ و یارمه تی ده ر به به رامبه ر به خه ڵک !
48- له خراپه کاران چاوه ڕوانی جوامێری و چاکه مه به !
49- هیچ کارێک پێش فیکر و ته ده بوور مه که !
50- کاری نه کراوه ی خه ڵک به کرده ی خۆت مه زانه !
66- حاڵه تی ماندوو بوونت ده رمه بڕه له نێوو کۆمه ڵێک !
67- له مه جلیسه کاندا ده ست مه که به لووتتدا !
68- که لامی جدی تێکه ڵ مه که له گه ڵ ووته یی سوعبه ت !
69- که س خه جاڵه ت و ڕیسوا مه که له نێوان کۆ مه ڵێک !
70- به چاو و برۆ له گه ڵ که س قسه مه که !
71- قسه یی کراوه تیکرار مه که ره وه !
72- له سووعبه تی خۆت که م که ره وه !
73- باستی خۆت و خزمانت مه که بۆ خه ڵک !
74- له پۆشینی جل و به رگی ژنانه دوور به !
75- له داواکاری نامه عقولی ژن و منداڵ دوور به !
76- حورمه تی هه ر که سێک له حه دی خۆیی ڕاگره !
77- له کاری نابه جێ هاوکاری که س و کارت مه به !
78- له مردوان به جوانی بدوێ !
79- له دووژمنی و شه ڕ به رپا کردن دوور به !
80- به چاوێکی ڕێزه وه سه یری کار و ئیشی خه ڵک که !
51- کاری ئه مڕۆ مه خه به یانی !
52- مه به به ئزیه ت و ئازاری گه وره کان !
53- درێژ دادڕ مه به له گه ڵ گه وره کان له خۆت !
54- کارێک مه که جاهیلان زاڵ بن به سه رتا !
55- موحتاجه کان له ماڵی خۆت مه حرووم مه که !
56- دووژمنایه تی ڕابردوو زیندوو مه که ره وه !
57- کاری چاکه یی خه ڵک به ئیشی خۆت مه زانه !
58- مال و سه روه تی خۆت نیشانی دۆست و دوژمنت مه ده !
59- له گه ڵ خزمان په یوه ندی مه پچره !
60- هیچ کات غه یبه تی پیاوی به ته قوا و پاک مه که !
61- خۆ په ره ست و موته که بیر مه به !
62- له حزووری ڕاوه ستاوه کان دامه نیشه !
63- له حزووری خه ڵک دانت پاک مه که ره وه !
64- به ده نگێکی به رز ده م و لووتت پاک مه که ره وه !
65- له کاتی بایه شک ده ست به ده مته وه وه ر گره !
81- نانی خۆت له سه ر سفره یی خه ڵک مه خۆ !
82- له هیچ کارێک دا عه جه له مه که !
83- بۆ کۆ کردنه وه یی مال و سه روه تی زۆر به حرس مه به !
84- له کاتی تووڕه ییدا به سه بر به وه قسه یی جوان بکه !
85- له پێشی خه ڵک خواردن و میوه هه ڵمه گره !
86- له ڕێ کردندا مه که وه پێش گه وره کان !
87- قسه و که لامی خه ڵک مه بڕه !
88- له کاتی ڕۆشتن جگه له زه رووره ت سه یری چه پ و ڕاستی خۆت مه که !
89- له حزووری میوان تووڕه مه به به سه ر که سێکی که !
90- بۆ هیچ کارێک ئه مر مه که به میوانه که ت !
91- له گه ل شێت و سه رخۆش قسه مه که !
92- بۆ وه رگرتنی سوود و نه فع وه دووری له زیان ئابڕویی خۆت مه به !
93- له کاری خه ڵکدا جاسوسی و سیخۆری مه که !
94- ئه ده ب و ته وازووع له بیرمه که !
95- له ئیسڵاح کردنی نێوان خه ڵک کۆتایی مه که !
96- له گه ڵ خوا به سادق و له گه ڵ خه ڵک به ئینساف به !
97- زاڵ به به سه ر حه ز و ئاره زووه کانت !
98- خزمه تکاری گه وره کان به وه هاوکاری فه قیران و هه ژاران به !
99- به ئه ده ب به له گه ڵ گه وره کان وه دڵسۆزو میهره بان به له گه ڵ منداڵان !
100- له گه ڵ دووژمنان ڕێگه حه لێک بدۆزه ره وه وه به رامبه ر به جاهیلان بێده نگ به !
101- ته ماح ( ته ماع ) مه که له ماڵ وسوڵته یی خه ڵک !
102- له ڕۆشتن و هاتن و ماڵ و مه رامت که متر بڵێ !
103- جگه له خوا که س به فریا ڕه س و فه رمانڕه وا مه زانه !
104- عومر و ڕزق به حیساب و کیتابه ، که واته مه ترسه وه ته ماعیشت نه بێت !
105- عومرت به فرسه ت بزانه بۆعه مه ل و عیباده ت و پاکی و ته قوا !
106- ئه گه ر به هه شتت ده وێت دوور به له زوڵم و سته م !
107- سه رچاوه یی خراپه کان له دونیا ویستی و سه رخۆشی و نه زانی بزانه !
108- جگه له حه ق و ڕاستی عه بده کانی خوا فه رمانڕه وایی له شتیکه مه که !
109- خۆت مه که به شه ریکی زوڵم وسته می سولتانه کان !
110- ئاخیره تت له بیر نه چێت !
له‌دوعا خێره‌كانتان له بیرمان مه‌كه‌ن
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين، وصل الله وسلم علي نبينا محمد وعلي آله وصحبه أجمعين
سوپاس بۆ مه‌كۆی ڕووگه‌ش "rwgash.info"
ڕۆژێک لوقمانی حه‌کیم له‌و کاته‌ی له‌ناو کۆمه‌ڵه خه‌ڵکێکدا قسه‌ی ده‌کرد له‌و کاته‌دا پیاوێک هاته لای و پێی ووت:ئایا تۆ ئه‌و که‌سه نیت که شوانی مه‌ڕه‌کانی من بوویت؟ئه‌ویش فه‌رمووی:به‌ڵێ.پیاوه‌که ووتی:ئه‌ی چی گه‌یاندتیه ئه‌م شوێنه که‌ده‌تبینم؟ ئه‌ویش فه‌رمووی:ڕاستگۆیی که قسه‌کانمدا و بێده‌نگ بوونم له‌و شتانه‌ی که په‌یوه‌ندیان به منه‌وه نیه.
1- کووڕم هیچ که س و هیچ شتێک نه که یت به شه ریکی خوا !
2- له گه ڵ باووک و دایکت باشترین ڕه فتارت هه بێت !
3- بزانه هیچ شتێک شاراوه نیه لای خوای گه وره !
4- نوێژ به وو شێوه یی که شایسته یه بیکه !
5- په ند و ئامۆژگاری خه ڵکه کان فه رامۆش نه که یت !
6- له به رابه ر ناسۆریه کان خاوه ن سه بر به !
7- پشت مه که خه ڵکی وه ئیهمالیان مه که !
8- به ته که بوور له گه ڵ خه ڵک ره فتار و مه عامه له مه که !
9- له ڕۆشتن دا مه یانه ڕه ووه سه ت به !
10- هاوار به سه ر که س مه که وه ئارام قسه بکه !
11- له ڕێگای ئه سماء وسیفات خوایی گه وره به جوانی بناسه !
12- که یه کێک ئامۆژگاری ده که یی خۆت عه مه لی پێ بکه !
13- به ئه ندازه قسه بکه !
14- حه قی خه ڵک به جوانی بده !
15- ڕاز وسڕکانت لایی خۆت هه ڵگره !
16- له کاتی دژواری ژیان براده ره که ت ئیمتیحان که !
17- به نه فع و زیان براده ره که ت ئیمتیحان که !
18- له گه ڵ خراپ و جاهیلان دامه نیشه !
19- له گه ڵ بیرمه ند و عالیمان هاوڕێ به !
20- له وه رگرتنی کاری چاک جدیی به !
21- باوه ڕ مه که به کوورت فیکران و لاوازان !
22- مه شوه ره ت بکه له گه ڵ عاقڵانی ئیماندار !
23- ووته یی مه عقول له گه ڵ ده لیل بڵێ !
24- ڕۆژانی گه نجی و جه حێڵی به فرسه ت بزانه !
25- هه م پیاوی دونیا به هه م پیاوی ئاخیره ت به !
26- هاوڕی و خزمان به ڕیزه وه وه رگره !
27- له گه ڵ دۆست و دوژمن به ئیخلاق به !
28- هه بوونی باووک و دایکت به فرسه ت بزانه !
29- مامۆستاکه ت وه ک باووک و داکت خۆش بوێت !
30- سه رفیکه که متر له ده رامه ده که ت !
31- له هه موو ئمورێکدا مه یانه ڕه وو به !
32- گوزه شت و جوامێری پیشه ت بێ !
33- تا ده توانی له گه ڵ میوان دا میهره بان به !
34- له مه جلس و ڕێ کردن چاو و زمانت له گوناه بپارێزه !
35-پاکی و نیزافه ت له بیر نه که یت !
36- هیچ کاتێک دۆست و براکانت ته رک مه که !
37- کووڕه کانت فیری عیلم و دینداری که !
38- سواری و تیرئه ندازی فێر به !
39- بۆ هه موو کارێک له ده ست و پێی ڕاسته وه ده ست پێ که !
40 له گه ڵ هه ر که سیک قسه ده که یی به ئه ندازه ی ده رک و فه همی قسه بکه !
41- له کاتی قسه کردندا مه تین و ئارام به !
42- خۆت ڕابهینه له سه ر که م ووتن و که م خواردن و که م خه ووتن !
43- ئه وه یی بۆ خۆت به په سه ندی نازانی بۆ که سی که به په سه ندی مه زانه !
44- هه ر کارێک ده که یت به عیلمه وه بیکه !
45- که شتێک نازانی مه به به مامۆستا بۆ فێر کردن !
46- سڕی خۆت مه ده ده ستی لاوازان و منداڵان !
47- چاوو گێڕ و یارمه تی ده ر به به رامبه ر به خه ڵک !
48- له خراپه کاران چاوه ڕوانی جوامێری و چاکه مه به !
49- هیچ کارێک پێش فیکر و ته ده بوور مه که !
50- کاری نه کراوه ی خه ڵک به کرده ی خۆت مه زانه !
66- حاڵه تی ماندوو بوونت ده رمه بڕه له نێوو کۆمه ڵێک !
67- له مه جلیسه کاندا ده ست مه که به لووتتدا !
68- که لامی جدی تێکه ڵ مه که له گه ڵ ووته یی سوعبه ت !
69- که س خه جاڵه ت و ڕیسوا مه که له نێوان کۆ مه ڵێک !
70- به چاو و برۆ له گه ڵ که س قسه مه که !
71- قسه یی کراوه تیکرار مه که ره وه !
72- له سووعبه تی خۆت که م که ره وه !
73- باستی خۆت و خزمانت مه که بۆ خه ڵک !
74- له پۆشینی جل و به رگی ژنانه دوور به !
75- له داواکاری نامه عقولی ژن و منداڵ دوور به !
76- حورمه تی هه ر که سێک له حه دی خۆیی ڕاگره !
77- له کاری نابه جێ هاوکاری که س و کارت مه به !
78- له مردوان به جوانی بدوێ !
79- له دووژمنی و شه ڕ به رپا کردن دوور به !
80- به چاوێکی ڕێزه وه سه یری کار و ئیشی خه ڵک که !
51- کاری ئه مڕۆ مه خه به یانی !
52- مه به به ئزیه ت و ئازاری گه وره کان !
53- درێژ دادڕ مه به له گه ڵ گه وره کان له خۆت !
54- کارێک مه که جاهیلان زاڵ بن به سه رتا !
55- موحتاجه کان له ماڵی خۆت مه حرووم مه که !
56- دووژمنایه تی ڕابردوو زیندوو مه که ره وه !
57- کاری چاکه یی خه ڵک به ئیشی خۆت مه زانه !
58- مال و سه روه تی خۆت نیشانی دۆست و دوژمنت مه ده !
59- له گه ڵ خزمان په یوه ندی مه پچره !
60- هیچ کات غه یبه تی پیاوی به ته قوا و پاک مه که !
61- خۆ په ره ست و موته که بیر مه به !
62- له حزووری ڕاوه ستاوه کان دامه نیشه !
63- له حزووری خه ڵک دانت پاک مه که ره وه !
64- به ده نگێکی به رز ده م و لووتت پاک مه که ره وه !
65- له کاتی بایه شک ده ست به ده مته وه وه ر گره !
81- نانی خۆت له سه ر سفره یی خه ڵک مه خۆ !
82- له هیچ کارێک دا عه جه له مه که !
83- بۆ کۆ کردنه وه یی مال و سه روه تی زۆر به حرس مه به !
84- له کاتی تووڕه ییدا به سه بر به وه قسه یی جوان بکه !
85- له پێشی خه ڵک خواردن و میوه هه ڵمه گره !
86- له ڕێ کردندا مه که وه پێش گه وره کان !
87- قسه و که لامی خه ڵک مه بڕه !
88- له کاتی ڕۆشتن جگه له زه رووره ت سه یری چه پ و ڕاستی خۆت مه که !
89- له حزووری میوان تووڕه مه به به سه ر که سێکی که !
90- بۆ هیچ کارێک ئه مر مه که به میوانه که ت !
91- له گه ل شێت و سه رخۆش قسه مه که !
92- بۆ وه رگرتنی سوود و نه فع وه دووری له زیان ئابڕویی خۆت مه به !
93- له کاری خه ڵکدا جاسوسی و سیخۆری مه که !
94- ئه ده ب و ته وازووع له بیرمه که !
95- له ئیسڵاح کردنی نێوان خه ڵک کۆتایی مه که !
96- له گه ڵ خوا به سادق و له گه ڵ خه ڵک به ئینساف به !
97- زاڵ به به سه ر حه ز و ئاره زووه کانت !
98- خزمه تکاری گه وره کان به وه هاوکاری فه قیران و هه ژاران به !
99- به ئه ده ب به له گه ڵ گه وره کان وه دڵسۆزو میهره بان به له گه ڵ منداڵان !
100- له گه ڵ دووژمنان ڕێگه حه لێک بدۆزه ره وه وه به رامبه ر به جاهیلان بێده نگ به !
101- ته ماح ( ته ماع ) مه که له ماڵ وسوڵته یی خه ڵک !
102- له ڕۆشتن و هاتن و ماڵ و مه رامت که متر بڵێ !
103- جگه له خوا که س به فریا ڕه س و فه رمانڕه وا مه زانه !
104- عومر و ڕزق به حیساب و کیتابه ، که واته مه ترسه وه ته ماعیشت نه بێت !
105- عومرت به فرسه ت بزانه بۆعه مه ل و عیباده ت و پاکی و ته قوا !
106- ئه گه ر به هه شتت ده وێت دوور به له زوڵم و سته م !
107- سه رچاوه یی خراپه کان له دونیا ویستی و سه رخۆشی و نه زانی بزانه !
108- جگه له حه ق و ڕاستی عه بده کانی خوا فه رمانڕه وایی له شتیکه مه که !
109- خۆت مه که به شه ریکی زوڵم وسته می سولتانه کان !
110- ئاخیره تت له بیر نه چێت !
له‌دوعا خێره‌كانتان له بیرمان مه‌كه‌ن
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين، وصل الله وسلم علي نبينا محمد وعلي آله وصحبه أجمعين
سوپاس بۆ مه‌كۆی ڕووگه‌ش "rwgash.info"
ڕۆژێک لوقمانی حه‌کیم له‌و کاته‌ی له‌ناو کۆمه‌ڵه خه‌ڵکێکدا قسه‌ی ده‌کرد له‌و کاته‌دا پیاوێک هاته لای و پێی ووت:ئایا تۆ ئه‌و که‌سه نیت که شوانی مه‌ڕه‌کانی من بوویت؟ئه‌ویش فه‌رمووی:به‌ڵێ.پیاوه‌که ووتی:ئه‌ی چی گه‌یاندتیه ئه‌م شوێنه که‌ده‌تبینم؟ ئه‌ویش فه‌رمووی:ڕاستگۆیی که قسه‌کانمدا و بێده‌نگ بوونم له‌و شتانه‌ی که په‌یوه‌ندیان به منه‌وه نیه.
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق